Έχεις σκεφτεί ποτέ ότι όσο εσύ θαυμάζεις ένα φυσικό τοπίο, την ίδια στιγμή συντελείται ένας αέναος αγώνας επιβίωσης που δεν αντιλαμβάνεσαι;;
Τα φυτά αντιδρούν και δημιουργούν μηχανισμούς άμυνας ώστε να βγουν με τις λιγότερες πιθανές απώλειες είτε ενάντια στη φωτιά, είτε στα φυτοφάγα ζώα αλλά ακόμα και σε παθογόνους μικροοργανισμούς. Γι’ αυτό το λόγο βλέπουμε στην εξέλιξη τους κάποια να έχουν σκληρά ή/και αγκαθωτά φύλλα, αγκάθια, έντονη πρεμνοβλάστηση, παχιά εφυμενίδα, κ.α.
Κάποια φυτά έχουν προχωρήσει λίγο παραπέρα παράγοντας οιστρογόνα (Θηλυκές ορμόνες)?! Εκ πρώτης όψεως τους είναι εντελώς άχρηστα, έχουν φυσικά διαφορετική χημική δομή από αυτή των ζώων αλλά μπορούν να τα μπερδέψουν. Η παρουσία των φυτοοιστρογόνων έγινε αντιληπτή κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ολλανδία. Οι άνθρωποι αναγκάστηκαν (στην έλλειψη τροφίμων) να καταναλώσουν βολβούς από τουλίπες, αλλά έπειτα παρατηρήθηκαν ανωμαλίες στον κύκλο ωορρηξίας των γυναικών και αναπαραγωγικές δυσλειτουργίες στους άντρες.
Τα φυτά, λοιπόν, παράγουν οιστρογόνα στο χημικό τους εργοστάσιο για να αμυνθούν και να εξασφαλίσουν ότι κάποια απ’ αυτά θα επιβιώσουν της “επίθεσης”…
Τριφύλλια και Ορτύκια
Κάποια είδη τριφυλλιών έχουν την δυνατότητα να παράγουν ισοφλαβονοειδή με δομή παρόμοια με εκείνη των θηλυκών ορμονών των ορτυκιών. Όσο υπάρχουν βροχές και ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη των τριφυλλιών, οι συγκεντρώσεις των ισοφλαβονοειδών είναι χαμηλές και τα ορτύκια καταναλώνουν τα τριφύλλια χωρίς προβλήματα. Σε περιόδους ξηρασίας όμως, η ανάπτυξη των φυτών είναι δύσκολη κι έτσι δεν έχουν περιθώρια για απώλειες. Έτσι αυξάνουν την παραγωγή ισοφλαβονοειδών και τα ορτύκια εμφανίζουν αναπαραγωγικές διαταραχές (μείωση των αυγών, μείωση των ενήλικων ατόμων). Ο πληθυσμιακός αυτός έλεγχος έχει ως μοναδικό στόχο τον αγώνα για ισορροπία: η βλάστηση να μην καταναλωθεί εντελώς και τα ζώα να μη μείνουν τελείως νηστικά.
(Παρόμοιες πληροφορίες για τον κόσμο των φυτών θα βρείτε στα απίστευτα βιβλία του Γ. Μανέτα από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης)
ΠΗΓΗ lemnosnature.gr Φώτω Κόνσολα (Δασοπόνος-Περιβαλλοντολόγος, MSc)